Nowe prawo restrukturyzacyjne

Ustawa o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych

Sejm RP w dniu 28 maja 2021 r. uchwalił ustawę o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw, w tym ustawy z 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne. Zmiany dotyczące postępowań restrukturyzacyjnych kreują nowy krajobraz, którego wyznacznikami są:

Uproszczona restrukturyzacja

Na trwale zostaje wpisana do postępowań restrukturyzacyjnych, do 30 listopada 2021 r. – w aktualnym kształcie, od 1 grudnia – w zmodyfikowanej procedurze postępowania o zatwierdzenie układu.

Ustawodawca uwzględnił liczne głosy doradców restrukturyzacyjnych i obwieszczenie o otwarciu uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu musi poprzedzać sporządzenie wstępnego planu restrukturyzacyjnego. Ten dokument zapewne będzie powstawał we współpracy przedsiębiorcy z doradcą restrukturyzacyjnym. To umożliwi wizytację w siedzibie firmy, przegląd ksiąg rachunkowych i zapoznanie się z faktyczną sytuacją ekonomiczno-finansową. W ostatnich miesiącach nie było możliwości odwiedzenia przedsiębiorcy, skutkiem czego są liczne wnioski o umorzenie uproszczonych postępowań o zatwierdzenie układu.

Bardzo dobrym rozwiązaniem jest przekazanie Nadzorcy układu kompetencji do obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o otwarciu postępowania i wskazania umów, które są istotne dla prowadzenia przedsiębiorstwa przez dłużnika.

Trzeci aspekt to złożenie odpowiedzialności za prowadzenie postępowań naprawczych w polskich przedsiębiorstwach na barki licencjonowanych doradców. Liczby są jednoznaczne. W grudniu 2020 r. na 127 otwartych postępowań restrukturyzacyjnych – 120 to uproszczona restrukturyzacja, w I kw. 2021 r. to ponad 90 proc. Nie należy spodziewać się zmiany trendów, co oznaczać będzie mniej pracy dla Sądów, więcej dla nas.

Nastąpiła rewolucja w obszarze postępowań restrukturyzacyjnych i uwypuklenie roli licencjonowanych doradców restrukturyzacyjnych (LDR).

Wynagrodzenie dla LDR-ów

DGA Kancelaria w 2017r. i 2018r. została wyznaczona nadzorcą sądowym w kilkunastu przyśpieszonych postępowaniach układowych, które w zdecydowanej większości zakończyły się ich umorzeniem. Przyczyną był brak jakichkolwiek perspektyw dla naprawy przedsiębiorstwa, zerowy stan gotówki i jej brak na wynagrodzenie dla nadzorcy sądowego. Puls Biznesu opublikował w maju 2019 artykuł pod znamiennym tytułem: „Lekarze firm bez wynagrodzeń”.

Ustawodawca w omawianej ustawie z 28 maja 2021 r. wprowadza do ustawy Prawo restrukturyzacyjne zapis stanowiący, że w przyśpieszonym postępowaniu układowym dłużnik uiszcza zaliczkę na… pokrycie wynagrodzenia nadzorcy sądowego w terminie siedmiu dni od doręczeniu mu postanowienia o otwarciu postępowania – w wysokości 30% wynagrodzenia – a po dwóch miesiącach – kolejne jego 10%.

Czy nadszedł czas przełomu?

Ustawodawca przekazuje licencjonowanym doradcom restrukturyzacyjnym kluczowe zadania dotyczące prowadzenia postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych, łącznie z prowadzeniem ich akt. Przed środowiskiem LDR-ów nie tylko nowe wyzwania lecz także rosnąca odpowiedzialność.

Zachęcam do ponownej analizy postulatów wyrażonych w artykule z października 2019 – Udoskonalmy prawo restrukturyzacyjne, które brzmiały następująco:

1) Po pierwsze podjąć działania aby w Polsce funkcjonowała jedna Izba licencjonowanych doradców restrukturyzacyjnych.

Jedna Izba LDR-ów to jedno stanowisko doradców wobec władz i sądów, to jedno centrum szkoleń, także obowiązkowych, to jedna platforma wymiany doświadczeń. Mamy świadomość różnicy interesów dużych kancelarii prawnych, małych firm restrukturyzacyjnych oraz samodzielnych doradców z Warszawy, Poznania, Krakowa, itd. Mimo to, zacznijmy konsolidację środowiska.

2) Po wtóre opracować katalog zmian do ustaw, w szczególności ustawy Prawo restrukturyzacyjne, w celu ochrony naszych wynagrodzeń i zagwarantowania wysokiego poziomu profesjonalizmu.

Nie ukrywam, że ustawodawca poszedł dalej niż spodziewałem się.

3) Po trzecie zbudować kilka klastrów usług restrukturyzacyjnych, którego uczestnikami będą LDR, kancelarie prawne, fundusze inwestycyjne, zainteresowane inwestycjami w takie projekty i interim menedżerowie.

Podsumowanie

Postępowanie restrukturyzacyjne ma na celu naprawę sytuacji ekonomiczno-finansowej i to może nastąpić w zdecydowanej większości przypadków przy wsparciu wszystkich interesariuszy oraz zewnętrznych profesjonalistów. Zrozumienie tej przesłanki na pewno przyczyni się do efektywności postępowań restrukturyzacyjnych.

Ustawodawca obdarza środowiska LDR-ów bardzo dużym zaufaniem. Wykorzystajmy szansę wykreowania zawodu profesjonalnego lekarza firm i zdejmijmy z siebie odium ich grabarza.

Andrzej Głowacki

LDR licencja nr 689

Poznań, 21 czerwca 2021 r.